İhracat bedelleri, peşin ödeme, akrdeditifli ödeme, vesaik mukabili ödeme, mal mukabili ödeme ve kabul kredili ödeme şekillerinden birine göre yurda getirilir.

Yurda getirilen bu dövizler bir bankaya veya özel finans kurumuna satılır. Döviz bir elemanla gönderilmişse, yurt dışından girişte gümrükte deklere edilmelidir.

Alıcıdan temin edilen prefinansman, peşin döviz sayılarak, döviz alışı peşin döviz olarak yapılır.

İşlenmemiş altın ihracatında, ihracat bedellerinin yurda getirilmesi yükümlülüğü aranmaz.

İhracatta ödeme şekli ile transit ticarete ilişkin usul ve esaslar Merkez Bankası’nca belirlenir.

İhracat bedeli ile transit ticarette satış bedeli, yolcu beraberinde efektif (nakit) olarak yurda getirilirse gümrük idaresine beyan edilmesi şarttır.

Ancak,

Ø Türkiye’ de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan satış bedellerinde ve

Ø Yabancı taşıtlar ile yabancı ülkelere sefer yapan yerli taşıtlara verilen yağ, yakıt, temizlik maddeleri ve kumanya bedellerini oluşturan efektiflerde beyan yükümlülüğü aranmaz.

Bu bedellerin getirilmesinde beyan yükümlülüğü aranmaması 17.11.2003 tarih ve 25292 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan 2003-32/38 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Tebliği ile hüküm altına alınmıştır.

Böylece, tebliğin gümrükte beyan zorunluluğu ile ilgili hükümlerinde bir yumuşama olmuştur.

Bundan sonra, özel fatura ile satışların ve ihracatının artacağını bekleyebiliriz.

CEVDET AKÇAKOCA
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR