Bursa, 25.06.2003
Bilgi, 2003/82
KURUMLARIN KÂR DAGITIMI VE TEVKIFAT UYGULAMASI
24.06.2003 tarih 25148 sayili Resmi Gazetede yayimlanan 81 sayili Kurumlar vergisi genel tebligi bu konuda 4842
sayili yasaya göre yapilacak uygulamayi açiklamistir.
A – 4842 sayili kanunla Gelir Vergisi Kanununun 94/6-b maddesinde yapilan degisiklik sonucu; gelir vergisi tevkifati
açisindan istisna kazançlari ile normal kazanç ayirimina son verilmistir. Istisna olsun olmasin kâr dagitimi asamasinda
tevkifat yapilacaktir. Halka açik olan veya olmayan sirket ayirimina son verilmis, her tür sirket için ayni oranda vergi
tevkifati yapilacagi öngörülmüstür.
1- Tam mükellef kurumlarin yapacagi vergi tevkifati
1-1 Tam mükellef kurumlardan
a- Tam mükellef gerçek kisilere
b- Gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmayanlara
c- Gelir ve kurumlar vergisinden muaf olanlara
d- Dar mükellef gerçek kisilere
e- Dar mükellef kurumlara
f- Gelir ve kurumlar vergisinden muaf olan dar mükelleflere dagitilan kâr paylari üzerinden gelir vergisi tevkifati (stopaj) yapilacaktir.
Yapilacak Stopaj
a- 24.04.2003 tarihinden önce yapilmissa
- Halka açik sirketlerde %5+0,5=%5,5
- Digerlerinde %15+1,5=%16,5
b- 24.04.2003 tarihinden sonra 2003 yili içinde %10+1=%11
c- 2004 yili ve sonrasinda sadece %10 olacaktir.
1-2 Kâr dagitilmayip sermayeye eklenirse stopaj yapilmayacaktir.
1-3 Tam Mükellef kurumlardan
a) Tam mükellef kurumlara (istirak kazanci olarak) dagitilan kâr paylarindan
b) Türkiye’de bir isyeri veya daimi temsilci araciligiyla kâr payi elde eden dar mükellef kurumlara dagitilan kâr paylarindan stopaj yapilmayacaktir.
1-4 Stopaj yapilmadan kâr payi elde eden tam mükellef kurumlar ertesi sene bu kârlarinin, yukarida (1-1) kisminda
belirtilen kisi ve kurumlara dagitilmasi asamasinda stopaj yapilacaktir.
2- Dar mükellef kurumlarca yapilacak gelir vergisi tevkifati
Kurumlar vergisi kanunu uyarinca yillik veya özel beyanname veren dar mükellef kurumlar, ancak kâri,
ana merkeze aktarmalari sirasinda vergi tevkifati yapacaklardir. Kâri ana merkeze aktarmayip bilânçoda birakmalari halinde gelir vergisi tevkifati yapilmaz.
B- Gelir Vergsi Kanunu Geçici 62.Madde Uygulamasi
Kurumlar Vergisi mükelleflerinin kârlarindan
1) 31.12.1998 ve daha önceki dönemlere ait kazançlarindan dagitim halinde stopaj yapilmaz.
2) 01.01.1999-31.12.2002 arasindaki dönemlere ait kurumlar vergisinden istisna kazançlar olan
- Serbest bölge kazanci dagitilmasi halinde
- Teknoloji gelistirme bölge kazanci dagitmasi halinde
- Gemi siciline kayitli gemi isletme kazanci dagitilmasi halinde
- Kurumlar Vergisi geçici 24 ve 28 de belirtilen gayrimenkul ve istirak kazanci satisi kârinin sermayeye eklenmesi halinde stopaj yapilmaz.
3) Gelir Vergisi geçici 61.maddeye göre %19.8 oraninda yatirim indirimi stopajina tabi tutulmus kazançlarin dagitilmasi halinde stopaj yapilmaz.
4) 01.01.1999-31.12.2002 hesap dönemlerine ait normal kazançlarin
dagitilmasi halinde yukarida 1-1 bölümünde belirtildigi sekilde stopaj yapilir.
C- Kâr payi elde edenlerin statüsü bilinmezse ne olacaktir?
- Nama yazili hisse senetlerinin kimde oldugu bilindiginden yukarida A ve B fikralarindaki açiklamalara göre uygulama yapilir.
- Hamiline yazili hisse senetleri sahiplerine yapilan kâr payi ödemelerinde stopaj yapilacaktir.
Bu durumda kâr payini alan ortak tüzel kisi ise kesilen vergileri ya ödenecek vergiden mahsup edecek
veya bu kazançlara ait kâri dagitirsa, dagitim sirasindaki stopajdan mahsup edecektir.
Bunun için kâr dagitan kurumdan bu hisse senetlerinin ve kesilen vergiyi, verginin ödendigini gösterir bir yazi alinir ve ilgili vergi dairesine ibraz edilir.
D- Istisna kazançlarin tevkifat karsisindaki durumu
Yapilan degisiklikle istisna kazanç, normal kazanç ayirimina son verilmistir. Istisna kazançlardan tevkifat yapilmayacak ancak kâr payinin dagitilmasi halinde stopaj yapilacaktir.
a) Gayrimenkul ve istirak hissesi satis kazancinin sermayeye eklenmesi halinde stopaj (tevkifat) yapilmayacaktir.
b) Gelir vergisi geçici 61.maddesine göre 24.04.2003 ten eski tesvik belgelerine ait olup kazancin yetersiz olmasi sebebiyle önceki dönemlerden devreden yatirim indiriminden yararlanan kazançlar üzerinden dagitilsin dagitilmasin % 19.8 oraninda gelir vergisi tevkifati yapilacaktir.
2003 yili Mayis ayinda verilen beyanname ile yatirim indirimi istisnasindan yararlanan kazançlar (3) taksitte ödenecektir.
Bu tebligdeki bilgilerle Kurumlar ve Gelir Vergisi açisindan mükelleflerin vergisini basit bir tablo haline getirelim.
Hisse senedi temettü geliri
| Tam Mükellef Kurum |
1) Tam mükellef kurumdan elde edilenler kurumlar vergisinden istisnadır.
2) Kar payı stopajyna tabi değil |
| Dar mükellef kurum |
1) Hisse senedi temettü geliri beyan edilmez.
2) Dar mükellef kuruma kâr dağıtımı yapan kurum 2003 yılında fon ve tevkifat olarak %11 stopaj yapar.
3) 2004 yılında ise sadece %10 stopaj yapılır. |
| Tam mükellef gerçek kişi |
1) Tam mükellef kurumlardan elde edilenlerin ½''si beyan edilmez.
2) Ancak 31.12.1998 den önceki dönemlere ait kâr payları beyan edilmez.
3) Stopaja tabi tutulmuş beyana tabi menkul, gayrimenkul sermaye iratları ve birden fazla işverenden alynan ücretler, birlikte 12.000.000.000.- lirayı aşıyorsa beyan edilir. |
| Dar mükellef gerçek kişiler |
1) Beyan edilmez.
2) Dar mükellef kuruma kâr dağıtan kurum tarafyndan fon payı dahil %11 stopaj yapılır. (Geçici 62.maddedeki kazançlar hariç) |
| Dar mükellef kurum (Türkiye de işyeri veya temsilcisi varsa) |
1) Gelir beyan edilmez.
2) Stopaj yapylmaz. |
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR
CEVDET AKÇAKOCA
