Bursa, 14.Ekim.2010

YENİ MEVZUATA GÖRE 2010 YILINDA  YATIRIMA BAŞLAMANIN TESBİTİ

   28.7.2009 tarih ve 27302 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2009/1 sayılı tebliğ ve bu tebliğin bağlı olduğu 2009/15199 sayılı Bakanlar kurulu kararı yatırım teşvik mevzuatında radikal değişiklikler yapmıştır.

   Yapılan değişiklikleri uzun uzun anlatmak istemiyorum ama kısaca yatırım yapmak ve yatırım teşvik mevzuatından yararlanmak sert tedbirlerle sınırlandırılmıştır. Bunlardan 2010 yılını ilgilendiren en önemli durum yatırıma başlamanın tesbiti olayıdır.

   Yatırımlarda devlet yardımları hakkındaki karar ve tebliğe göre hangi bölgede ne tip yatırımlar yapılacağı, hangi bölgeden hangi bölgeye yatırımların nakledilebileceği, hangi bölgedeki yatırımların hangi oranlarda yatırım teşvik tedbirlerinden yararlanacağı geniş şekilde açıklanmış ve ayrıca 31.12.2010 tarihine kadar yatırıma başlanılması halinde ilave teşviklerden yararlanılması öngörülmüştür.

   Söz konusu ilave teşvikler de epey önemli teşviklerdir.  Nedir bu ilave teşvikler sayalım:

   A, Genel şart : Yatırıma 31.12.2010 tarihine kadar başlamış olmaktır.

   1) Sigorta primi işveren hissesi desteği:

   a.Komple yeni yatırımlarda işletmeye geçiş tarihinden itibaren,

   b.diğer yatırımlarda ise yatırımın tamamlanmasından sonra, yatırıma başlama tarihinden önceki 6 aylık dönemde Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne verilen aylık prim ve hizmet belgesinde bildirilen ortalama işçi sayısına ilave edilen işçilere ait ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin ASGARİ ÜCRETE TEKABÜL EDEN kısmı  I. Bölgede 2 yıl, II.bölgede 3 yıl, III. Bölgede 5 yıl, IV. Bölgede ise 7 yıl müddetle HAZİNECE KARŞILANIR.

   2) Vergi İndirimi:

   Vergi İndirimi bölgesel yatırımlar ve büyük ölçekli yatırımlar için 5520 sayılı Kurumlar vergisi Kanununun 32/A maddesinde düzenlenmiştir.

   Ancak teşvik belgesi kapsamında 31.12.2010 tarihine kadar yatırıma başlanması halinde Kurumlar Vergisi Kanunu 32/A maddesinde belirtilen yatırıma katkı oranları hemen hemen %100 oranında artırılarak  aşağıdaki şekilde tatbik edilecektir.

   Bölgesel uygulamada:

   Birinci bölgede Yatırıma Katkı oranı %20, KV. veya GV. İndirim Oranı %50

   İkinci Bölgede yatırıma katkı oranı %30 KV veya GV indirim oranı %60

   Üçüncü bölgede yatırıma katkı oranı %40 KV veya GV indirim oranı %80

   Dördüncü bölgede yatırıma katkı oranı %60 KV. Veya GV indirim oranı %90

   Büyük ölçekli yatırımlarda ise:

   Birinci bölgede Yatırıma katkı oranı %30 KV-GV indirim oranı %50

   İkinci bölgede yatırıma katkı oranı %40 KV – GV indirim oranı %60

   Üçüncü bölgede yatırıma katkı oranı %50 KV-GV indirim oranı %80

   Dördüncü bölgede yatırıma katkı oranı %70 KV-GV indirim oranı %90 olacaktır.

   Yatırımcıların 2010 yılı içinde yatırıma başlamaları halinde yukarıda belirtildiği şekilde yatırıma katkı oranı ve gelir veya kurumlar vergisi indirim oranları ile sigorta primi işveren hissesi destekleri tatbik edilecektir. Yine yukarıda belirttiğimiz şekilde genel şart yatırımın 2010 yılı sonuna kadar başlamış olmasıdır.

   Nedir Yatırıma Başlama Oranı:

   Teşvik belgesinde öngörülen yatırıma başlama tarihi teşvik belgesi için Müsteşarlığa veya sanayi odasına müracaat tarihidir.

   Yatırıma başlandığının kabul edilebilmesi için arazi-arsa alımı, altyapının hazırlanması, inşaata başlama, makine ve teçhizat temini gibi harcamalardan bir veya birkaçının gerçekleşmesi şarttır.

   Ancak teşvik belgesinin ilk düzenlendiği tarihteki sabit yatırım tutarı esas alınarak

   a. Bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımlarda teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının en az %10’u oranında

b. Büyük ölçekli yatırımlarda ise en az 5 milyon Türk Lirası tutarında harcama yapılması

halinde yatırıma başlanılmış sayılır ve yatırımcı gerek işveren sigorta pirimi desteğinden ve gerekse yatırıma katkı payı ve Kurumlar Vergisi Gelir Vergisi indirim oranlarından daha fazla yararlanır.

   Şu anda 2010 yılı Ekim ayı içindeyiz. Bir çok firma teşvik belgesi alarak yatırımlarına başlamış durumdadır. Büyük kısmı da yatırımın %10 undan fazlasını yapmıştır. Burada şu soru gündeme gelmektedir. Yatırıma başlandığının , yatırım tutarının %10 unun veya 5 milyon liradan fazla yatırımın yapıldığının tesbiti konusunda tereddüt doğmaktadır.

   Verilen yatırım teşvik belgelerinde “yatırıma başlanıldığının kabul edilebilmesi için Teşvik Belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının en az %10 u oranında yatırım harcaması yapılması ve bu durumun Müsteşarlığa müracaat edilerek teşvik belgesine kaydettirilmesi gerekmektedir” şeklinde bir kayıt  veya özel şart konulmaktadır.

   Problem, müsteşarlığa bir tek yazı yazılması kafi midir yoksa bir yeminli mali müşavir raporu mu yapılacaktır konusu henüz açıklığa kavuşmamıştır.

   SONUÇ:

   Bir an önce yatırıma başlanıldığının nasıl tesbit edileceği konusunun gerek teşvik mevzuatında ve gerekse de mali açıdan hazırlanacak bir tebliğle açıklanması gerekmektedir.

Cevdet Akçakoca

Yeminli Mali Müşavir