Bursa; 19.04.2010

Borsaya (halka) Açılma (1)

   Ekohaberin 15. yılında her bakımdan yeniliklerle dolu olacağını düşünmüştüm. Ne kadar mutluyum bilemezsiniz. Tahminlerimde yanılmadım. Ekohaber hakikaten atılım yaptı. Ben de bu atılıma uygun yazılar yazacağım demiştim.

   Öyle bir zamana geldik ki, Ekohaberle birlikte Türkiye’de de krizden kurtulma yolunda adımlar atılmaya, yeni kararlar alınmaya başladı ve bu arada borsa da coştu.

   2010 yılında krizin etkisini azaltmaya başlaması ile birlikte borsaya açılmalar da artmaya başlayacaktır. O zaman bu konuyu bir inceleyelim.

   Halka açılma veya halka arz, bir anonim şirketin kaynak ihtiyacını karşılamak için başvurulan bir doğrudan finansman yöntemidir. Bir şirket ilk defa bir kısım hisselerini borsa vasıtasıyla satıyorsa buna halka arz, eğer daha önce hisseleri halka açılmış bir şirket, yeniden hisse senedi arz ediyorsa yeni hisse senedi arzı, kapalı bir A.Ş. hisselerini halka arz ederse buna da halka açılma denir.

   - Ortak sayısı 250’yi aşan şirketler halka arzedilmiş sayılır.

   - Halka açık şirketler Sermaye Piyasası Kanunu (SPK) na tabi olur ve hisseler Sermaye Piyasası Kurulu kaydına girer.

   - Sermaye Piyasası Kurul kaydına giren hisseler, kurulca teminat altına alınmış olur, incelenmiş ve sağlam hisseler sayılır.

   Halka açılmanın faydaları

   1) Ucuz finansman sağlanır.

   2) Sermaye maliyetinin düşürülmüş olur.

   3) Hissenin yazılı değerinin üzerinde satılarak emisyon primi elde edilir.

   4) Paylar borsaya kote edilince firma değeri borsada belirlenir.

   5) Şirketlerin risk dağıtmasını sağlar.

   6) Şirketler şeffaf olur, denetlenir, Yurtiçi ve Uluslararası muhasebe standartları tatbik edilir.

   7) Daha kolay ve daha ucuza sermaye artırımı sağlar.

   8) Halka arz veya açılma sayesinde şirkete ucuz finansman sağlanırken ortaklar da koydukları sermayeyi hemen geri alıp şirketin sermayesini bedavadan elde etmiş olur.

   Bir başka yazımızda bu konuyu daha fazla açacağız.

   Halka açılmanın zararlı yanları ve zararları

   - Halka açılmanın maliyeti yüksektir, formalitesi çok, süresi uzundur.

   - Halka açılmanın yasal yükümlülük ve masrafları fazladır.

   - Yeni bir otorite yani (SPK) denetimi, şirketin başında Demoklesin kılıcı gibi sallanacaktır.

   - Şirket ortaklarının yönetim ve denetim hakları kısıtlanır.

   - Şirket hisseleri başka gruplarca ele geçirilebilir.

   - Halka arz veya açılmada yeterli talep gelmezse prestij kaybı olur.

   - İlk defa halka arz edilecek şirketlerde hisse senetleri konusunda yatırımcılar kararsız olabilir.

   - Borsada gerçekçi fiyat oluşmayabilir.

   - Kamuya açıklanacak bilgiler ticari sır veya rekabet konusunu gündeme getirebilir.

   - Şirket yöneticilerinin görev ve sorumlulukları artar.

   Halka açılma yöntemleri ve prosedürü bir dahaki yazımızda açıklanacaktır.

Yeminli Mali Müşavir

Cevdet Akçakoca