BAŞA BAŞ NOKTASI (2)  

   Başa baş noktası için sabit ve değişken masraflar önceki yazımızda bahsedildiği gibi dikkatle belirlenir.

   Daha sonra başa baş noktası analizine geçilir. Bu analiz 2 şekilde yapılır.

   a) Matematiksel yöntem

   b) Grafik yöntemi

   a) Matematiksel Yöntem:

   Bütün masraflar uygun şekilde sabit ve değişken olarak sınıflandırıldıktan sonra

   1- Birim başına düşen değişken masraflar

   2- Birim başına düşen sabit masraflar

   3- Satışların yüzdesi olarak değişken masraflar tespit edilir.

   Daha sonra aşağıdaki formülle başa baş noktası veya kâra geçiş noktası bulunur.

                                 Sabit masraflar

   BBN=   ----------------------------------------------------------

                  Birim satış fiyatı – Birim değişken masraflar

   Şöyle bir örnek verelim

-          İşletmemiz 80.000 adet mamul üretimi yapmıştır.

-          Bu üretim için yapılan değişken masraflar 480.000 YTL’dir

-          Birim başına değişken masraflar 480.000/80.000 = 6 YTL’dir.

-          Toplam sabit masraflar 770.000 YTL’dir.

-          Birim mamul satış fiyatı ise 20 YTL’dir.

Şimdi bu rakamları formülle yerleştirelim.

                      Sabit masraflar                    770.000

   BBN =  --------------------------------   =   ------------------ = 55.000 adet

                 Birim SF – Birim d.mas             20-6

   Demek ki bizim işletmemiz bu mamulden en az 55.000 adet imal ederse ne kâr ve ne de zarar eder. 55.000 adet mamul imal edilip her biri 20 YTL’den satılırsa ne kâr ne de zarar edilir. 55.000 adet üretimden sonra kâra geçilecektir.

   55.000 adedi x 20 YTL = 1.100.000 YTL’ye sattık.

   Sabit masraflar             -      770.000

   Kalan                                330.000

   Değişken masraflar 55.000 x 6 = 330.000

   Kâr veya zarar                          =     0

   Şimdi bu işletmede 60.000 adet üretip satarsak ne olur? Bunu hesaplayalım.

   Birim satış fiyatı                    20 YTL

   Toplam üretim              60.000 Adet

   Toplam satış                 60.000 x 20                = 1.200.000

   Sabit masraflar                                                        770.000

            Kalan                                                       430.000

   Değişken masraflar      60.000 x 6                              =     360.000 

            Kâr                                                             70.000

   Yukarıda da belirtildiği şekilde satış fiyatı, sabit masraflar; birim başına değişken masraflar tespit edilirse bu formülle başa baş noktası veya kâra geçiş noktası matematiksel olarak tespit edilebilir.

   Hemen burada itirazları duyuyorum. Biz 100 çeşit mamul yapıyoruz. Her birinin fiyatı ayrı vs. vs. vs. 1) Tamam efendim, ama bir ortalama fiyat bulamıyor musunuz? Ortalama fiyatla hesap yaparsınız olur biter.

   Gelecek yazımız: Grafik yöntemi

                   Yeminli Mali Müşavir

                                                                                                                                              Cevdet Akçakoca