Bursa; 10.01.2007
DEVLET 2007 YILI İÇİN NE PLANLIYOR?
BEN NE DÜŞÜNÜYORUM?
Devlet (veya Hükümet) her yıl bir program yaparak o yılın nasıl geçeceğini, neler getirip götüreceğini planlar 2007 yılı için de bir program yapılmış olup; ekonomide sağlanan güven ve istikrarı artırarak ve mali disiplini sürdürerek ekonomik büyüme sürecini devam ettirmek, istihdamı artırmak, enflasyonu aşağı çekmek, sürdürülebilir ve sağlam kaynaklarla finanse edilebilir bir cari açık seviyesine ulaşmak, 2007 programının temel amacıdır.
Bu çalışmamızda 01.11.2006 tarih ve 26333 mükerrer sayılı Resmi Gazeteden yararlanılmıştır. 2007 programı için temel ekonomik büyüklükler şöyledir.
|
KONU
|
|
|
2006
|
2007
|
|
GSYİH (Milyon TL)
|
|
562.913
|
632.433
|
|
GSYİH (Milyon $)
|
|
390,4
|
410,7
|
|
Kişi Başı Milli Gelir ($)
|
5.349
|
5559
|
|
Kişi Başı Milli Gelir ($)
|
8959
|
9662
|
|
(Satın Alma Gücüne Göre)
|
|
|
|
Nüfus (Bin Kişi)
|
|
72.974
|
73.875
|
|
İşgücüne Katılma Oranı(%)
|
47,6
|
47,4
|
|
İstihdam (Bin Kişi)
|
|
22.112
|
22.944
|
|
İşsizlik Oranı (%)
|
|
10,1
|
9,8
|
|
İhracat (FOB Milyar $)
|
83,5
|
95
|
|
İthalat (CIF Milyar $)
|
|
135.5
|
149.7
|
|
Dış Ticaret Dengesi (CIF Milyar $)
|
( - 52)
|
( - 54.7)
|
|
Cari İşlemler Dengesi (%GSYİH)
|
( - 7.9)
|
( - 7.4 )
|
|
Dış Ticaret Hacmi (%GSYİH)
|
56.1
|
59.6
|
|
Fiat Değişmesi (GSMH)
|
9,0
|
7,0
|
|
Tüfe Yıl Sonu
|
|
9,8
|
4,0
|
Programın temelleri bunlar
|
SEKTÖRLERİN ARTIŞ HIZI
|
|
DAĞILIMI
|
|
|
|
|
2006
|
2007
|
2006
|
2007
|
|
TARIM
|
|
0,5
|
2,5
|
10,8
|
10,6
|
|
SANAYİ
|
|
6,5
|
5,2
|
29,3
|
29,4
|
|
HİZMETLER
|
6,8
|
5,4
|
59,9
|
60,1
|
|
GSMH
|
|
6,0
|
5,0
|
100
|
100
|
2007 yılında yıllık %5’lik bir büyüme hızı planlanmış olup milli gelirin hizmetler sektörü %60,1, sanayi %29,4 ve tarım %10,6’sını meydana getirecektir.
|
İSTİHDAM
|
|
2004
|
2005
|
2006
|
|
Çalışma Çağındaki Nüfus
|
49,906
|
50,826
|
51,701
|
|
İş Gücü
|
|
|
24,289
|
24,565
|
25,508
|
|
İstihdam
|
|
|
21,791
|
22,046
|
23,257
|
|
Tarımdışı İstihdam
|
|
14,391
|
15,553
|
-
|
|
Tarım
|
|
|
7400
|
6493
|
6854
|
|
Sanayi
|
|
|
3987
|
4280
|
4412
|
|
Hizmetler
|
|
|
10404
|
11273
|
11911
|
|
İnşaat
|
|
|
1030
|
1171
|
1406
|
|
İşsiz
|
|
|
2498
|
2520
|
2251
|
|
İşsizlik Oranı
|
|
10,3
|
10,3
|
8,8
|
(Çalışma çağındaki nüfus ile işgücü arasında 25.000.000 kişi kadar bir fark olup bunların en az yarısının kayıtdışı istihdam olduğunu zannediyorum. Bu da 12.000.000 kişi gibi bir sayıdır. Ne kadar büyük olduğunu, sigorta aktüerya dengelerini ne kadar bozduğunu, vergi ve sigortadaki gelir kaybını da varın siz hesap edin sayın okuyucular.)
Kamuda Çalışan 2960 3027
Özel Sektörde Çalışan 18831 19019
Ücretli ve Yevmiyeli Çalışan 11079 11948
İşveren ve Serbest Meslek 6408 6570
Ücretsiz Aile İşçisi 4303 3527
ÖDEMELER DENGESİ Milyar $
Dünya İhracatı 2006 2007
Mal ve Hizmetler 14464 15891
Mallar 11721 12896
Türkiye’nin Dış Ticareti
İhracat 83,5 95
İthalat 135,5 149,7
Dış Ticaret Açığı 52 54,7
Buna Dış Ticaret Açığı denir. Net döviz gelir gideri arasındaki açığa ise cari açık denir. Bunlar bütçe açığı ile karıştırılmamalıdır.
Bu hesaplarda turizm ve özelleştirme gelirleri yoktur. Ayrıca bize göre Laleli, sınır ticareti ve kayıt dışı turizm gelirleri bu hesaplara alınmamıştır. Hesaplarınızı yaparken bunları da göz önüne almalısınız.
Ayrıca AB ülkelerinin birçoğunun dış ticaret açığının ülkemize göre çok daha kötü durumda olduğunu bilmeliyiz.
Genel olarak ben iyimserim. Bu ülkelere baktığımızda dış ticaret açıklarını turizm ve diğer döviz gelirleri ile kapattıklarını görüyoruz.
Gelelim Ülkemize; Bu ne biçim ve büyük dış ticaret açığı?
Bu açığa rağmen döviz neden kımıldamıyor? Bu ne biçim dalgalı kur diye hayret ediyorsunuz. Oysa benim düşünceme göre
Milyar $
a) Laleli Pazarı ve sınırlardan katır sırtında ihracat 20 $ (Tahmin ediliyor)
b) Turizmden kayıt dışı gelir 10 $ (Tahmin ediliyor)
c) Yurtdışı müteahhitlik gelirleri 5 $
d) Özelleştirme gelirleri 15 $
______
Toplam kayıt dışı döviz geliri 50 M.$
Resmi Turizm geliri 20 M.$
_______
Toplam 70 M.$
Dış Ticaret Açığı 55 M.$
Net döviz fazlası 15 Milyar $ olacaktır.
Bu şekildeki döviz gelirlerini ele aldığımızda Türkiye’nin psikolojik ve spekülatif amaçlar dışında döviz ihtiyacı olmadığını görüyoruz.
Yukarıdaki hesaplarım pek de inanılacak gibi rakamlar değil. Fakat bir yerlerden bir şekilde bu açıklar kapanıyor. Benim tahminim de böyle! Zaten, piyasada sıcak paradan bahsedilirken neden bıyıklı yabancılar deniyor acaba?
Yine de 2007 yılında çok dikkatli olmak gerekiyor. Cumhurbaşkanlığı seçimi ve genel seçim var. Hükümet, yukarıdaki esaslarını açıkladığımız programa rağmen seçim ekonomisi uygularsa 5 tane handikap doğacak
a) Cari açık
b) Yüksek borç stoku
c) Geliymiş ülkelere göre daha yüksek enflasyon
d) Seçim
e) Hazinenin yüksek rezerv politikası
Ancak bir handikap gibi görünen yüksek rezerv politikası aynı zamanda kesin bir sigortadır.
Herhangi bir şekilde rezervler erimeye başladığında gerek ihracat ve gerekse turizm gelirleri ve özelleştirme gibi diğer gelirlere sahip olan kamu borcunu yönetenler, paniğe kapılmıyorsa, sağlam duruyorsa, spekülatif sebeplerle dövize saldıranlar istedikleri etkiyi yapamayıp 2005 ve 2006’daki gibi dalgalanmalar sona ererek döviz yine istikrarına devam edecektir. Yalnız; bir yönetici hata yapar da Merkez Bankasının şu ana kadar başarıyla yürüttüğü program karışırsa YANDI GÜLÜM KETEN HELVA.
O ZAMAN BENİM İYİMSERLİĞİM DE İŞE YARAMAZ.
Ülkemizin işverenleri 2007 hesaplarını yaparken yukarıdaki çalışmaları da göz önüne almalıdır.
Yeminli Mali Müşavir
Cevdet Akçakoca
